Pracownia Badań nad Folklorem
Instytut Nauk o Kulturze, Wydział Humanistyczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Komisja Folklorystyczna Międzynarodowego Komitetu Slawistów
Patronat honorowy: Komisja Folklorystyczna Komitetu Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk
Ogólnopolska konferencja naukowa
Bajki Słowian w Polsce
3-4 listopada 2022 r.
Collegium Maius, UMK, Fosa Staromiejska 3, Toruń (sala im. Ludwika Kolankowskiego, 307)
P R O G R A M
3 listopada 2022 r. (czwartek)
9.00-10.00 – rejestracja uczestników
10.00 – otwarcie konferencji
10.15-11.00 – wykład inauguracyjny – dr hab. Eliza Pieciul-Karmińska, prof. UAM, Tom „Bracia Grimm i folklor narodów słowiańskich” – trzydzieści lat później. Jak czytamy i jak badamy baśnie braci Grimm w Polsce?
11.00-11.20 - dr hab. Dejan Ajdačić, prof. UG, O niektórych słowiańskich motywach zbioru „Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusi” (1837) K. W. Wójcickiego
11.20-11. 50 – dyskusja
11.50-12.20 – przerwa kawowa
12.20–12.40 – dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS, Strategie oswajania przestrzeni w bajkowym uniwersum
12.40-13.00 – prof. dr hab. Jolanta Ługowska (prof. em. UWr), Wątki baśniowe w „słowiańskim uniwersum” Marty Krajewskiej
13.00-13.20 – dr hab. Agnieszka Gołębiowska-Suchorska, prof. UKW, „Wiesław”, czyli słowiańska bajka magiczna jako tworzywo komiksu
13.20- 13.50 – dyskusja
14.00-15.00 – przerwa obiadowa (Collegium Maius)
15.00-15.20 – dr hab. Monika Brzóstowicz-Klajn, prof. UAM, ”Kwiat paproci” we współczesnej praktyce retellingu (próba modernizacji motywu a komercjalizacja)
15.20-15.40 – dr hab. Magdalena Bednarek (UAM), Jestem rzeką. Wokół „Wandy” Zuzanny Orlińskiej
15.40-16.00 – dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK, Bajarze polskie – dawniej i dziś
16.00-16.30 – dyskusja
16.30-17.00 – przerwa kawowa
17.00-18.30 – Jak powstawał "Współczesny bajarz polski"? Spotkanie z pisarką Zuzanną Orlińską
19.00 Uroczysta kolacja (Collegium Maius)
4 listopada 2022 r. (piątek)
10.00-10.20 – dr hab. Teresa Smolińska, prof. UO, Popularyzacja bajek słowackich w Polsce
10.20-10.40 – dr hab. Piotr Grochowski, prof. UMK, Resakralizacja ludowych narracji w obrzędach polskich rodzimowierców
10.40-11.00 – dr hab. Marcin Lisiecki, prof. UMK, Kto mieszkał w smoczej jamie? Mity i bajki pierwszych Piastów
11.00-11.20 – dr Małgorzata Lisecka (UMK), Pan Twardowski Lubomira Różyckiego: o narracyjnych właściwościach muzyki baletowej w świetle wybranych koncepcji narratologicznych
11.20-11. 50 – dyskusja
11.50-12.20 – przerwa kawowa
12.20-12.50 - dr Anna Mik, dr Maciej Skowera (Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego; UW) Nie tylko Śpiewająca lipka. Zbiory baśni i bajek słowiańskich w kolekcji Muzeum Książki Dziecięcej w Warszawie
12.50-13.10 – mgr Izabela Kotlarska, Przedruki baśni Emilii z Kurowskich Puffke w Wielkim Księstwie Poznańskim Oskara Kolberga, WFPiK, UAM.
13.10-13.30 mgr Robert Piotrowski (IGiPZ PAN), Bajki Słowian w perspektywie geomitologicznej,
13.30-13.50– mgr Mateusz Napiórkowski (UMK), Wąż w brzuchu i inne „odwieczne” wątki zwierzęce występujące w obiegu folklorystycznym
13.50-14.20 – dyskusja i zakończenie obrad
14.20-15.20 – przerwa obiadowa (Collegium Maius)
CfP
Pracownia Badań nad Folklorem, Instytut Nauk o Kulturze (Wydział Humanistyczny UMK w Toruniu)
Komisja Folklorystyczna Międzynarodowego Komitetu Slawistów
Patronat honorowy:Komisja Folklorystyczna Komitetu Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk
zapraszają na ogólnopolską konferencję naukową
Bajki Słowian w Polsce
3-4 listopada 2022 r. Collegium Maius, UMK, Fosa Staromiejska 3, Toruń
Bajki ludowe stanowiły ważną część tradycyjnej kultury w wielu krajach. Ich walory nie tylko artystyczne wpłynęły na fascynację chłopską twórczością ustną w środowiskach europejskich elit zwłaszcza w XIX wieku wraz z popularnym wtedy mitem Słowiańszczyzny. W bajkach szukano korzeni narodów słowiańskich, potwierdzenia istnienia pradawnej kulturowej wspólnoty, w końcu prawd o przeszłości. Na znaczną skalę zaczęto przekazy ludowe przekładać na różne języki, publikować, badać, objaśniać. Moda na szeroko rozumiane pod względem gatunkowym bajki (w ujęciu Juliana Krzyżanowskiego zaproponowanym w „Polskiej bajce ludowej w układzie systematycznym”) mimo upływu lat nie minęła, ale zmienił się zakres występowania i oddziaływania dawnych przekazów. Inspirują twórców wielu dziedzin sztuki, fascynują miłośników Słowiańszczyzny, którzy w ludowych opowieściach poszukują śladów mitów, obrzędów, wierzeń i obyczajów, stają się tematem projektów muzealnych czy gawędziarskich. W związku z powyższym pragniemy przyjrzeć się obecności bajek Słowian w Polsce i to z perspektyw wielu dyscyplin. Chcemy podjąć próbę znalezienia odpowiedzi na pytania, co zostało z dawnego mitu Słowiańszczyzny, czego w chłopskich przekazach szukano, jak ewoluowała recepcja narracji Słowian, jak też zmieniało się ich odziaływanie na naszą kulturę. Zaproszenie kierujemy do wszystkich, którzy w swoich badaniach naukowych poruszają problematykę bajkoznawczą.
Proponowane obszary rozważań:
• Bajki ludowe a XIX-wieczny mit Słowiańszczyzny.
• Bajki Słowian w polskich badaniach interdyscyplinarnych (m.in. folklorystycznych, etnologicznych, kulturoznawczych, literaturoznawczych, językoznawczych, historycznych, religioznawczych, socjologicznych, muzealniczych itp.).
• Bajki Słowian w Polsce – zasoby, archiwa, stan badań, metodologie, edycje, przekłady i recepcja.
• Opowieści Słowian jako źródło historyczne, socjologiczne, kulturoznawcze, etnograficzne.
• Bajki Słowian a twórczość artystyczna w Polsce (m.in. literacka, malarska, muzyczna, teatralna, filmowa).
• Opowieści Słowian a polska kultura współczesna (ruchy (para)religijne, działania muzealne, wystawiennicze, projekty audiowizualne, sztuka opowiadania, itp.).
Zgłoszenia (na załączonym formularzu) prosimy przesyłać na adres: Адрес электронной почты защищен от спам-ботов. Для просмотра адреса в вашем браузере должен быть включен Javascript. do 1 września 2022 r. Opłata konferencyjna wynosi 400 zł dla pracowników naukowych, 250 zł dla doktorantów. Organizatorzy zapewniają materiały konferencyjne, wyżywienie w trakcie konferencji, w tym uroczystą kolację pierwszego dnia sesji. Planowana jest również pokonferencyjna publikacja punktowana. Informacje o zakwalifikowaniu referatów zostaną rozesłane do 5 września 2022 roku.
Komitet organizacyjny:
dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK
dr hab. Dejan Ajdacic, prof. UG
dr Adrian Mianecki
Sekretarze:
mgr Mateusz Napiórkowski
mgr Robert Piotrowski